Psarski Józef Piotr

Doktor Józef Piotr Psarski – lekarz, działacz narodowy, społeczny i oświatowy, członek stowarzyszeń niepodległościowych. Jeden z najbardziej zasłużonych ludzi dla Ostrołęki i okolic.

Żył w latach 1868-1953, z czego blisko 60 przeżył na Kurpiowszczyźnie. Przybył tu w 1894 r. jako młody lekarz, tuż po ukończeniu studiów medycznych w Kijowie. Karierę zawodową rozpoczął w Myszyńcu, a po kilku miesiącach przeniósł się do Ostrołęki by objąć stanowisko lekarza kolejowego. Zawód lekarza to było jego powołanie, pełnił go z poświęceniem i ofiarnością. Posiadał dyplom doktora medycyny w specjalizacjach: internisty, pediatry i ginekologa-położnika. Szybko zdobył szacunek i zaufanie mieszkańców całej Kurpiowszczyzny. Po pomoc zgłaszali się do niego również pacjenci z miejscowości oddalonych o kilkaset kilometrów od Ostrołęki. Prowadził profilaktykę i edukację zdrowotną. W trosce o dzieci, mając na uwadze dużą śmiertelność niemowląt, opracował wskazówki dla młodych matek z zakresu pielęgnacji niemowląt oraz uwagi o szkodliwości alkoholu. Sprawował opiekę medyczną nad młodzieżą we wszystkich szkołach, uczył ją zasad higieny.

W czasie zaborów organizował razem ze swoją żoną nauczycielką, pierwsze tajne, polskie szkoły, organizował warsztaty tkackie w Łątczynie i Rzekuniu. W 1913 r. założył progimnazjum, pierwszą polską szkołę średnią dla chłopców. W 1919 r. powstało 8-klasowe Gimnazjum Państwowe im. Króla Stanisława Leszczyńskiego. W 1921 r. powstała pierwsza szkoła rzemieślnicza – ślusarsko-mechaniczna dla chłopców po szkole powszechnej. W 1930 r. zorganizowano kursy krawiecko-bieliźniarskie, które w roku 1937 pod opieką Macierzy Szkolnej w Ostrołęce przekształciły się w Żeńską Szkołę Rękodzielniczą Macierzy Szkolnej w Ostrołęce. By umożliwić naukę biednej młodzieży chłopskiej, każda ze szkół posiadała bursę. Jego działania wspierali inni zacni obywatele oraz instytucje. Szczególną troską otaczał Męską Szkołę Rzemieślniczo-Przemysłową Macierzy Szkolnej w Ostrołęce.

Był inicjatorem założenia pierwszego sklepu spółdzielczego w Ostrołęce, współorganizatorem Bezprocentowej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej dla drobnego rzemiosła i kupców. Zainicjował założenie Towarzystwa Wioślarskiego, które rozwijało kulturę fizyczną młodzieży oraz osób starszych. Był współtwórcą Biblioteki Miejskiej oraz Instytutu Ludowego. Rozwijał działalność Ochotniczej Straży Pożarnej.

Był oddanym działaczem harcerstwa, jedynym harcmistrzem na terenie województwa warszawskiego. Do późnej starości wkładał mundur harcerski i nigdy nawet podczas hitlerowskiej okupacji nie rozstawał się z Krzyżem Związku Harcerstwa Polskiego.

W czasie hitlerowskiej okupacji stanął w szeregach podziemia. Organizował ruch oporu, objął patronat i funkcję szefa sanitarnego w obwodzie ostrołęckim AK pod pseudonimem „Piotr”. Niósł pomoc lekarską partyzantom AK, AL, GL, inteligentom, chłopom i dzieciom. Spotykał się również z młodzieżą tajnego Gimnazjum pod kryptonimem „Golesin”.

W 1944 r. został pierwszym w wyzwolonej ojczyźnie Starostą Ostrołęckim. Był radnym pierwszej kadencji Rady Miejskiej w Ostrołęce. Jednak o jego dalszej działalności zdecydowało powołanie. W 1945 r. zrezygnował z funkcji starosty i już bez reszty oddał się temu co było Mu najbliższe – leczył ludzi i zajmował się szkołą.

Wniosek i Uchwała Rady Miasta Ostrołęki